Megafusie in de Randstad

Als gevolg van actuele ontwikkelingen moest ik vanmorgen mijn agenda grondig aanpassen. Dat begon nadat De Volkskrant met het bericht kwam dat het kabinet zou besluiten tot een fusie tussen Noord-Holland, Utrecht en Flevoland. Vanaf dat moment stond bij de provinciale woordvoerders de telefoon niet meer stil. Nationale media toonden opeens veel interesse voor onze mening. Omdat ik binnen het college van GS de portefeuille Bestuurlijke Zaken beheer, kon ik vol aan de bak en dus zat ik om 12 uur in het nieuws op radio 1 en 2, stond ik 's middags in een radiostudio voor een debat over het onderwerp en was ik vrijdagavond te zien in het RTL Nieuws. Tussendoor stond ik Trouw en het Financieel dagblad te woord en maakte Omroep Flevoland opnames voor uitzending na het weekend.

Laat in de middag kwam de minister-president met uitsluitsel over wat er precies besproken was in het kabinet. Het kwam erop neer dat het kabinet indringend over het onderwerp had gesproken en dat men het eens was geworden. Men had echter nog geen besluit genomen. Daarvoor heeft minister Donner nog 1 à 2 weken nodig om een nieuw voorstel te formuleren.

Mooie woorden van de minister-president, maar ze verhullen naar mijn mening wat er echt aan de hand is. Om dat uit te leggen wil ik u vragen mijn weblog van 13 juli jl. nog eens na te lezen. Naar mijn mening zegt de minister president vanmiddag eigenlijk dat minister Donner een voorstel had gemaakt dat voor een meerderheid van het kabinet niet acceptabel was. Daar heeft men een stevige discussie over gehad, waarna de meerderheid heeft besloten dat Donner zijn voorstel moet aanpassen. Donner wil met de komende vacature bij de Raad van State ook niet teveel discussie over dit onderwerp en gaat nu werken aan een nieuw voorstel.

Uit de woorden van de minister-president valt op te maken dat het voorstel voor de megafusie er gaat komen. Voor ons is dat het signaal dat wij ons nu ook voluit gaan mengen in deze discussie. Ons standpunt daarbij is duidelijk. Wij zijn tegen deze megafusie omdat wij daar voor onze inwoners en bedrijven geen voordelen in zien. Dat standpunt mag voor niemand een verassing zijn. In het coalitieakkoord dat de fracties van VVD, PvdA, CDA en ChristenUnie eerder dit jaar hebben vastgesteld draagt niet voor niets de naam 'Zelfstandig en Uniek'. In dit akkoord krijgt het college van GS de opdracht ervoor te zorgen dat Flevoland erkenning krijgt als een onafhankelijke en zelfstandige provincie met een duidelijk profiel. Dat willen we vooral bereiken door een actieve samenwerking met o.a. andere provincies, en dus geen fusie.

Voor mij zijn de afspraken in het coalitieakkoord voldoende om de komende tijd flink aan de slag te gaan om te laten zien dat het plan voor de megaprovincie voor Flevoland een slecht plan is. Dat neemt niet weg dat er ook veel inhoudelijke argumenten tegen deze megafusie zijn te noemen. Ik noem er een paar.

Flevoland is 25 jaar geleden bewust ingericht als een 'provincie nieuwe stijl'. 6 gemeenten, 1 waterschap en 1 provincie. Een gebied met korte bestuurlijke lijnen, die een daadkrachtig bestuur mogelijk maken en bovendien de politiek dicht bij de mensen brengen. Door die opzet is Flevoland gevrijwaard gebleven van veel bestuurlijke drukte en ondoorzichtige 'democratische' hulpconstructies. Kom daar in Noord-Holland maar eens om, een gebied met 2,7 miljoen inwoners, waar men omkomt in bestuurlijke drukte, ondoorzichtige hulpbesturen en slepende projecten en procedures. In Utrecht is het niet veel anders. De nieuwe megaprovincie zou 4 miljoen inwoners krijgen. Dat is tien keer zoveel als Flevoland nu heeft. Bij mij gaat het er niet in dat we daardoor sneller, slagvaardiger, beter en goedkoper kunnen worden. Mijn inschatting is dat we binnen een paar jaar omkomen in dezelfde bestuurlijke drukte als Noord-Holland nu al heeft.

Om de megafusie door te zetten moet het kabinet een procedure starten op grond van de Wet Algemene Regels Herindeling (AHRI). Van de gemeentelijke herindelingen weten we dat het doorlopen van zo'n herindelingsprocedure vaak een buitengewoon tijdverslindende bezigheid is. Zeker wanneer niet alle partijen het eens zijn met het voornemen tot herindeling. Het starten van de procedure heeft echter ook tot gevolg dat allerlei belangrijke bestuurlijke trajecten tot stilstand komen vanwege onduidelijkheid over de toekomst. Dat levert veel schade op voor inwoners en bedrijven. Alle bestuurlijke energie die we in zo'n procedure moeten steken, kunnen we veel beter benutten om de werkelijke problemen op te lossen.

Overigens staan wij in onze afwijzing niet alleen. Een grote meerderheid van de Provinciale Staten van Flevoland denkt er net zo over. Ook in de tweede kamer is voorlopig nog geen meerderheid te vinden voor de plannen van dit kabinet. CDA kamerlid Bas Jan van Bochoven laat dit weekend weten dat het CDA geen voorstander is van onvrijwillige fusies en dat in het regeerakkoord ook helemaal niet staat dat het tot een fusie moet komen. Eerder sprak het PvdA kamerlid Lea Bouwmeester zich voor Omroep Flevoland ook uit tegen de megaprovincie. En voor wat het waard is: een poll op omroep Flevoland laat dit weekend zien dat na 600 reactie 85% tegen deze megafusie is. Dit laat weer eens zien wat we eigenlijk al heel lang wisten: onze inwoners zitten niet te wachten op bestuurlijke opschaling.

Tot ziens.