opgeleid en 50 plus, en bijna iedereen is wit. Ook in buurtbeleid, zorg of welzijn zijn witten, hoger opgeleiden en ouderen oververtegenwoordigd. Het afwegen van eigenbelang en algemeen belang gaat al evenmin van een leien dakje. Veertig procent van de insprekers in ruimtelijke ordening vertoont NIMBY-gedrag (niet in mijn achtertuin). Dit zijn geen redenen om democratisering vaarwel te zeggen, maar juist om hem te vernieuwen.' Dat schreef columnist en hoogleraar actief burgerschap, Evelien Tonkens (foto) onlangs in een bijdrage op http://tonkens.volkskrantblog.nl/.Het beeld dat zij schetst komt wel overeen met de praktijk zoals ik die in Leiden de afgelopen anderhalf jaar heb meegemaakt. Groepen insprekers zijn daardoor zelden represenatief voor de totale groep van belanghebbenden bij een bepaalde planontwikkeling. Zij vertegenwoordigen over het algemeen alleen dat deel van de inwoners dat tegen de plannen van de gemeente is. Daarbij kijken ze voornamelijk naar het eigenbelang en betrekken ze het belang van derden of het algemeen belang niet in hun reactie. Toch hebben deze mensen een onevenredig grote invloed op besluitvorming in onze stad. Tijdens de laatste raadsvergadering stemde een van de raadsfracties tegen een bouwplan, om het enkele feit dat er geen overeenstemming met de direct omwonende was.
Laat ik duidelijk zijn, wat mij betreft heeft iedereen het recht om voor zijn eigen belang op te komen. Daarbij hoort wel dat een overheid opkomt voor de belangen van derden en het algemeen belang. De vraag is natuurlijk hoe je de inspraak bij trajecten in de Ruimtelijke Ordening dan wel zo kunt organiseren dat alle belanghebbenden redelijke een vinger in de pap hebben.
Volgens Evelien Tonkens is dat best te organiseren. Via burgerfora, burgerjury’s, of de Duitse Planungscellen bijvoorbeeld. Of de Engelse citizen panels, de Deense consensus-conferenties of de Citizen’s Assembly in British Columia. Een kleine maar representatieve groep persoonlijk uitgenodigde groep burgers praten onder professionele begeleiding een beperkte tijd over een thema, en raadplegen daarbij deskundigen en belanghebbenden.
De komende periode krijgen we in Leiden te maken met een flink aantal ruimtelijke projecten die invloed hebben op de directe omgeving. Projecten waar we zullen moeten zoeken naar een redelijk evenwicht tussen de belangen van direct omwonenden en bijvoorbeeld belangen van woningzoekenden of belangen van de economie. Het lijkt mij interessant om daarbij eens na te denken over democratische vernieuwing. Misschien een mooi onderwerp voor de leden van onze commissie Ruimte en Bereikbaarheid om met dit onderwerp iets te doen. Het artikel van Evelien Tonkens kan daarvoor een goede start zijn. Het hele artikel kunt u lezen op http://www.volkskrantblog.nl/bericht/161793
Tot ziens.
Zowel qua inhoud als qua timing een erg leuke grap; hoe kom je er op...een gave denk ik.
BeantwoordenVerwijderenhttp://www.parkfunworld.be/dossier/parcs_div/walibi_belgium_2005/lucky_luke.jpg
Marc, ik voldoe niet aan je profiel van boze blanke witte man van over de 50. Ik nam zonder boosheid en met plezier voor mijn veertigste tweeënhalf jaar deel aan een cliëntenraad waar het belang van de achterban netjes werd afgewogen tegen het algemene belang. Thema dat je aanstipt is buitendien allang in een rapport van de WRR uit 1992 aan de orde geweest: 'Eigentijds Burgerschap', zie hier http://www.wrr.nl/content.jsp?objectid=2504 .Wel weer jammer, dat je bijdrage aan het debat door het LD weer afgeserveerd wordt met de veelzeggende titel 'Witteman: inspraak gaat te ver'.
BeantwoordenVerwijderenInspraak moet je niet verwarren met democratie, natuurlijk. Het gaat veeleer om actievoeren met gebruikmaking van alle legale middelen.
BeantwoordenVerwijderenIn de VS is het omgaan met belanghebbende overigens vooral een zaak van de aanvrager van een overheidsvergunning: deze moet maar zien hoe de belangen van anderen recht wordt gedaan. In Nederland loop dit via inspraak van de overheid. Daar zit de structuurfout.
Op de Nederlandse vorm van inspraak zijn de Hardwerkende Nederlanders niet goed aangesloten, dus tref je bij onze inspraak vooral veel mensen aan die tijd over hebben - uit de ratrace van de carrière en uit de luiers - en de plaatselijke suffertjes goed kunnen lezen......
Beste Marc, via Tonkens’artikel schets je het beeld dat het de spuigaten uitloopt met de bemoeizucht (mijn woorden)en NIMBY-gedrag van “blanke hoogopgeleiden” die eigenbelang en algemeen belang nogal eens door elkaar halen bij bouwplannen.Om twee redenen word ik uitgedaagd hierop te reageren. Ten eerste voel ik mij als lid van het comite Bracol-Zitmanterrein hier direct aangesproken. Tussen de regels door verwijs je namelijk naar de gang van zaken rond de bouwplannen voor dit terrein, dat in de laatste raadsvergadering (en de daaraan voorafgaande gesprekken tussen ons comite en jou als wethouder) zijn apotheose kreeg. Jammer om zo weggezet te worden – ik heb toch stellig de indruk dat er hier meer aan de hand is dan Nimbygedrag en hobbyisme van verwende hoogopgeleide mensen met teveel tijd (wat in genoemd geval zeker niet het geval is!) of (in de woorden van je fractielid) “Rupsjes Nooitgenoeg”.
BeantwoordenVerwijderenMaar wellicht belangrijker is mijn tweede punt: je kunt het actievoeren tegen bouwplannen ervaren als lastig, maar zie het eens anders: het is heden ten dage voor niet-hoogopgeleide burgers nauwelijks meer mogelijk om enig zicht te krijgen op het woud van procedures, besluitvorming en (helaas soms ook) betwistbare constructies en afspraken over plannen die hen aangaan. En inderdaad, als je als bestuurder of politicus dan tegengas krijgt, dan is dat vaak van blanke hoogopgeleiden die niet bij voorbaat het hoofd in de schoot leggen. Zo hoor je in onze buurt de mensen verzuchten “als de gemeente het wil, is er toch niks meer aan te doen”. Is dat dan wat je wilt?
Er is dus meer aan de hand dan de door jou als lastig ervaren praktijk: een tweedeling in onze samenleving, waarin burgerparticipatie inmiddels zoveel kennis, vaardigheden en context eist om het woud van democratische en bureaucratische spelregels te doorgronden, dat steeds minder mensen dat kunnen of weten op te brengen. En dat dit nog steeds (of steeds meer??) is voorbehouden aan het hoogopgeleide deel van onze natie, die (ook weer helaas) nog steeds voor het overgrote deel blank is. Dit is een fundamenteel politiek issue dat mij als lid van jouw partij aan het hart gaat. Dus: kunnen we het daar niet eens over hebben, in plaats van betrokkenheid bij de samenleving in dit soort termen 'weg te zetten'?
Met groet, Monica Alkemade
Monica. Erg bedankt voor je reactie, ik heb hem goed gelezen. Het gaat wat mij betreft zeker niet alleen om het Bracolterrein. We hebben momenteel een aantal locaties in ontwikkeling die veel groter zijn en waar hetzelfde zich voordoet.
BeantwoordenVerwijderenIn je stelling dat burgerparticipatie zo ingewikkeld is dat alleen hoogopgeleide inwoners met veel vrije tijd mee kunnen doen zie ik wel een uitdaging. Als dat zo is zie ik het zeker als mijn taak om daar verandering in te brengen. We hebben er immers belang bij om ook in dit opzicht te zorgen voor gelijke kansen voor iedereen. Bovendien komt dat uiteindelijk de planontwikkeling alleen maar ten goede.
Voor mij staat daar wel tegenover dat we gelijktijdig zoeken naar wegen om ook de algemene belangen en belangen van derden beter in de procedures te betrekken. Ik zou meer evenwicht willen bereiken in de mate waarin de verschillende belangen gewogen worden.
Ik wil hier graag over doorpraten en ben op zoek naar manieren om de discussie hierover te voeren. Ik kom daar op terug. Als je me een emailadres wilt sturen, dan zal ik je tzt uitnodigen om mee te praten.
Beste Marc,
BeantwoordenVerwijderenberichtgeving in het LD en wat ik hier op je weblog lees staan inderdaad mijlenver uit elkaar. Thema is interessant, alleen: hoe garandeer je dat zo'n panel wel ' representatief' is? Dat het niet weer een hobby van blanke, 5o+ mannen wordt? Of een 'technocratische' instelling a la de welstandscommissie? Trouwens, we hadden in Voorhout tot 2002 ongeveer de Vrouwen Advies commissie die gevraagd en ongevraagd over voor sociale aspecten van bouwplannen adviseerde. Helaas ook opgeheven wegens gebrek aan belangstelling.