Meer democratie, minder politiek.

Vanmiddag was het zover. De eerste midzomerbijeenkomst van de gemeente Stichtse Vecht. Het was een geanimeerde bijeenkomst voor veel inwoners en vertegenwoordigers van bedrijven en instellingen. Het is het antwoord van het gemeentebestuur op de meer traditionele nieuwjaarsreceptie. Voor mij was dat een goed moment om een keer uit te pakken met een echte midzomertoespraak.De inhoud van mijn toespraak treft u hieronder aan. Uw reacties zijn uiteraard van harte welkom.

Tot ziens. 



Dames en heren,

Namens het hele gemeentebestuur bedankt voor uw komst en van harte welkom op deze eerste midzomerbijeenkomst! Fijn dat u gehoor heeft gegeven aan onze uitnodiging. Toen het college eind vorig jaar een voorstel kreeg voor de traditionele nieuwjaarsreceptie ontstond bij ons de behoefte om eens iets anders te doen. Toen ontstond het idee om de afsluiting van het politieke seizoen te gebruiken voor een bijeenkomst met inwoners en bedrijven. Daarom hebben we gekozen voor een midzomerbijeenkomst en als dit bevalt dan gaan we hier een nieuwe traditie van maken. Wij horen na vandaag graag uw reactie. Het idee is dat zo’n bijeenkomst in deze tijd van het jaar zich doorgaans leent voor een buitenactiviteit.

Dat was de afgelopen weken wel anders, zoals u zich misschien nog herinnert. Twee weken geleden hadden we rond Kockengen nog te maken met wateroverlast en brak de wind de bomen langs de kanaaldijk als ware het luciferstokjes.

Deze eerste midzomerbijeenkomst staat in het teken van verbinden en ontmoeten. Straks kunt u met elkaar en met ons van gedachten wisselen en vragen stellen over zaken die u belangrijk vindt en waar u ons deelgenoot van wilt maken. Alle leden van het college en veel raadsleden zijn hier vandaag aanwezig om met u in gesprek te gaan en te horen wat u bezighoudt.

Dames en heren,

Vandaag laten we u ook kennismaken met ons vernieuwde gemeentekantoor, het gerestaureerde Goudestein, het vernieuwde Vechtstreekmuseum en onze topdossiers. Ik begin met de topdossiers.

Vorig jaar heeft het college van B&W een zestal thema’s aangewezen die in deze bestuursperiode extra prioriteit en aandacht krijgen. Het zijn een beetje onze kroonjuwelen geworden. Deze  topdossiers zoals we ze noemen, behandelen we met voorrang. Ze krijgen zowel ambtelijk als bestuurlijk extra aandacht en energie zodat we voor het einde van onze periode harde resultaten kunnen laten zien. 

Ieder collegelid heeft een ‘eigen’ topdossier. Ik loop ze even met u langs: Jacqueline Koops doet Mantelzorg, Duurzaamheid heeft aandacht van Linda van Dort, Het topdossier Sport zit ‘natuurlijk’ bij Vital van der Horst, winkelcentrum Bisonspoor is in de goede handen van onze jonge vader Franko Zivkovic, Eric Balemans is onze kampioen Deregulering. Tenslotte is het topdossier Economie (inclusief recreatie en toerisme) in de vertrouwde handen van Pieter de Groene.

Laten we eens wat inzoomen op de afzonderlijke onderwerpen:

Mantelzorg

Met zijn twaalf kernen is Stichtse Vecht een gemeente van ontmoeten en verbinden. De menselijke maat is onze norm. We doen dat beter dan vergelijkbare gemeenten. Stichtse Vecht heeft een goede sociale structuur. We zorgen goed voor elkaar. Het bewijs leveren dagelijks de duizenden mantelzorgers en vrijwilligers, die de gemeente telt. Het toont aan hoezeer de betrokkenheid is van onze inwoners bij de lokale samenleving. Het zegt veel over de sterke sociale samenhang en verbondenheid in onze gemeente. Het appeltje van oranje kwam niet voor niets terecht in Nieuwer ter Aa, wat waren we trots.

Komend najaar gaat wethouder Jacqueline Koops intensief in gesprek met mantelzorgers om te horen aan welke ondersteuning zij behoefte hebben. We willen hen, die dag in dag uit voor anderen zorgen, helpen en ontlasten. Kijken hoe we met soms kleine aanpassingen juist dat beetje extra kunnen bieden, dat de kwaliteit van leven in onze kernen net weer dat extra zetje kan geven. Samen werken we daaraan en alle suggesties zijn van harte welkom.

Sport

Sport is ongelofelijk belangrijk, daar zijn we het in het hele college over eens. Sportbeoefening leidt tot een betere kwaliteit van leven. Daarom zetten we ons in om ervoor te zorgen dat iedereen in Stichtse Vecht kan meedoen aan sport.

Sport is voor ons een middel om maatschappelijke resultaten te bereiken. Denk aan preventie, gezondheid, verbinden en ontmoeten, leefbaarheid, integratie en re-integratie en het tegengaan van eenzaamheid. Maar ook bestaat er een link met onderwijs, jeugdbeleid, gehandicapten, de brede scholen, en recreatie.

Samen met partners zal wethouder Vital van der Horst zich inzetten voor het ontwikkelen van activiteiten gericht op sport en bewegen. Zo gaan het gebruik van sportparken verbeteren door er ook sociale activiteiten plaats te laten vinden, gaan we een sport- en beweegplan voor senioren maken en investeren we in sportvoorzieningen.

De rol van de gemeente hierin is veranderd. We faciliteren.  Een mooi voorbeeld van de veranderende rol van de gemeente zijn de activiteiten die de sportverenigingen OSV Nita, LMHC en MHV hebben ondernomen door zelfstandig hun sportvelden te verbeteren. Ze zijn daar buitegewoon creatief in, bijvoorbeeld door de inzet van het nieuwe instrument van crowdfunding.

Winkelcentrum Bisonspoor

Als het gaat om de economie dan wijst veel erop dat we weer in de lift zitten. Er is weer economische groei en er is ook weer reden voor realistisch optimisme. Natuurlijk blijven er zorgen. De detailhandel heeft het nog steeds niet gemakkelijk, maar aan de horizon gloort hoop.

Het winkelcentrum Bisonspoor in Maarssenbroek krijgt een nieuwe jas. Samen met de eigenaar gaat wethouder Franko Zivkovic-Laurenta met dit topdossier aan de slag. We willen een aantrekkelijk winkelgebied creëren waar zowel de ondernemers als het winkelend publiek zich prettig voelen en wat goed is voor Maarssenbroek. Een mooi voorbeeld van ondernemerschap dat visie, lef en energie samenbrengt.

Als gevolg van deze opwaardering kan het winkelcentrum zich straks serieus meten met winkelcentra in de regio en is het ‘the place to be’ met, zoals u inmiddels van ons gewend bent, gratis parkeren.

Deregulering

We zijn te ver doorgeschoten in onze regeldrang en gaan daar wat aan doen. We hebben er zelfs een topdossier van gemaakt. We hebben de handen ineen geslagen om het allemaal eenvoudiger te maken en ruimte te geven aan inwoners en bedrijven. Onder de bezielende leiding van wethouder Eric Balemans gaan we de komende jaren werk maken van het verminderen van regels en het versnellen van procedures.

We willen meer ruimte geven aan initiatieven en eigen kracht van inwoners. Dit doen we bijvoorbeeld door procedures te vervangen door duidelijke, algemene regels. Dit hebben we al doorgevoerd. Waar mogelijk werken we met meerjarige vergunningen of beschikkingen. Verder is het kappen van bomen zonder bijzondere waarde inmiddels vergunningvrij, net als het plaatsen van gedenktekens op begraafplaatsen. Ook is de vergunning ‘kleding inzamelen’ afgeschaft.

Verder bestuderen we 15 veelvoorkomende aanvragen op mogelijkheden voor deregulering. Voor ondernemers zijn dat: de evenementenvergunning, exploitatievergunning horecabedrijven

en de drank- en horecavergunning. Voor inwoners zijn dat: de gehandicaptenparkeerkaart,

aanvraag bijzondere bijstand en de melding klein evenement. Bovendien staan we open voor suggesties uit de samenleving. U kunt hiervoor terecht op de webpagina ‘Melding of Klacht’ op www.stichtsevecht.nl .

Duurzaamheid

In 2030 willen een klimaat neutrale gemeente zijn. Daarom hebben we van duurzaamheid een topdossier gemaakt. Dat bereiken we alleen als we samenwerken met inwoners, bedrijven en organisaties. Samen gaan we stappen zetten om te verduurzamen. Daarbij versterken we elkaar en leren we van elkaar.

Samen met het platform Duurzame Vecht zal wethouder Linda van Dort duurzame ideeën uit de samenleving en gemeente stimuleren, samenbrengen en tot uitvoering brengen.

Neem nou de verbouwing van het gemeentekantoor als voorbeeld. We hebben die aangegrepen om het gebouw meteen veel duurzamer te maken. U kunt het met eigen ogen gaan zien. Geïnstalleerd zijn een Warmte en Koude Opslag-installatie voor een comfortabel binnenklimaat, energiezuinige led-verlichting, bewegingsmelders en 204 PV-zonnepanelen op het dak. Hoe trots waren wij vorige week toen we het nieuws kregen dat ons gemeentekantoor nu officieel energielabel A heeft gekregen.

We zijn geslaagd in ons belangrijkste doel van de verbouwing van het gemeentekantoor. Onze  medewerkers hoeven door deze centrale huisvesting niet langer te reizen tussen de verschillende locaties. Daarmee kunnen we nog beter samenwerken, zijn de contacten makkelijker, wat de resultaten van ons werk ten goede kan komen. We zijn hartstikke trots op ons prachtige gebouw en fijne werkplekken. Onze gidsen vertellen daar graag meer over tijdens de rondleidingen door het gebouw.

Economie

Samen met de ondernemersverenigingen heeft wethouder Pieter de Groene het programma Economie opgesteld. Er is een platform voor samenwerking opgericht waarin we  onder meer werken aan de onderwerpen glasvezel, recreatie en toerisme, winkelgebieden, arbeidsmarkt en verbetering van onze dienstverlening. Ik noem een paar concrete resultaten.

Voorzieningen voor de watersporters worden uitgebreid, zoals de mogelijkheid om te douchen, de opening van het VVV infopunt Vechtstreekmuseum, het VVV infopunt C-Fordt en sinds gisteren (6 juli) is er een VVV infopunt Vreeland. Het ondernemersplatform Recreatie en Toerisme is opgericht. En uiteraard zijn we binnen het college allemaal hartstikke jaloers op het feit dat Pieter als eerste wethouder beschikt over een eigen online panel: Het Ondernemend Netwerk Stichtse Vecht. Un kunt het terugvinden op Linkedin.

Daarnaast is een stuurgroep samengesteld voor versterking van het winkelgebied in Maarssen-Dorp en zijn de mogelijkheden voor glasvezel op de bedrijventerreinen onderzocht. Verder komt er een boodschappensteiger Maarssen-Dorp en de entree bij Maarsseveense Plassen wordt verbeterd.

Daar komt bijvoorbeeld een Toeristische Overstap Punt. Op deze plek kunnen bezoekers hun auto parkeren om vandaar heerlijk te fietsen of te wandelen in een landelijke omgeving. Via bewegwijzerde wandelroutes en fietsroutes kunnen zij kennismaken met de mooiste plekjes in Stichtse Vecht.

Gaat u straks eens kijken bij één van de statafels. Daar staan de projectleiders en vertegenwoordigers van bedrijven en instellingen die verbonden zijn aan de topdossiers. Zij kunnen u hierover uitvoerig informeren.

Dames en heren,

Tot zover onze topdossiers. Uiteraard gaan we de komende periode veel meer doen, maar dit zijn toch echt onze belangrijkste opgaven.

Dames en heren,

Naast de inhoud moeten we het ook nog even hebben over het bestuur zelf. Is het vandaag geen mooie dag om ook de gemeenteraad eens extra in het zonnetje zetten. Ik heb de afgelopen anderhalf jaar als burgemeester gezien en ervaren hoe 33 hardwerkende inwoners zich met hart en ziel inzetten voor de gemeente. Ondanks het feit dat ze over de koers zo nu en dan heel flink van mening kunnen verschillen zijn ze het over het algemeen wel eens over het doel. Ze willen gewoon dat we de beste gemeente van Nederland worden voor onze inwoners en bedrijven. Vanuit mijn rol als voorzitter van de raad wil ik ze daarbij blijven ondersteunen. Ik zie echter ook dat het raadswerk in deze moderne tijd steeds lastiger en zwaarder wordt.

We leven in een samenleving die, mede door de vele digitale communicatiemiddelen, zich steeds meer en sneller ontwikkelt tot een intensieve netwerksamenleving, met een goed opgeleide en mondige burger, internet en sociale media. De ouderwetse hiërarchie in het openbaar bestuur bestaat niet meer. Burgers laten zich niet meer zo gemakkelijk vertegenwoordigen, dan kunnen ze tegenwoordig steeds meer zelf. Deze ontwikkelingen laten zeker ook de gemeenteraad niet ongemoeid. Dat vraagt van ons om na te denken over onze rol. Dat vraagt van ons om na te denken over de toekomst.

Ook de Raad voor het openbaar bestuur (Rob) die vindt dat raadsleden beter toegerust moeten worden. De Rob (spreek uit R O B) pleit voor een andere rolinvulling en tijdsbesteding van het raadswerk. Gemeenteraadsleden zouden meer tijd moeten besteden aan de dialoog met de samenleving. Op die manier kan de positie van de gemeenteraad worden versterkt.

Door hun volksvertegenwoordigende rol te benadrukken, kunnen gemeenteraadsleden volgens de Rob hun controlerende en kaderstellende taken beter vervullen.

Maar met alleen het beter toerusten van raadsleden zijn we er niet.

Uit een eind vorig jaar gepubliceerd onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau blijkt dat de Nederlanders steeds minder te spreken zijn over de politiek. Er heerst veelal het gevoel dat de politiek niet openstaat voor bijdragen van mensen. De klacht is: politici luisteren niet naar ze, gaan te veel hun eigen gang, zouden uit zijn op eigenbelang en praten te veel en doen te weinig. Ik heb geen aanleiding om te denken dat inwoners van Stichtse Vecht daar anders over denken. De vraag is hoe wij daarmee omgaan.

Wim van de Donk, commissaris van de Koning in Noord-Brabant, hield recent een gloedvol betoog  voor veranderingen in het lokale openbaar bestuur. Ook hij onderschreef dat ‘de democratie van de inwoners’ steeds verder af lijkt te staan van ‘de democratie van de politiek’. Letterlijk zei  Van de Donk daarover:

“Als we de maatschappelijke en politieke democratie niet weten te verbinden dan worden gemeenten de V&D van de samenleving. Er is behoefte aan fundamentele herijking van het lokale bestuur”.

We leven in een samenleving waar de verdeeldheid toeneemt, waar inwoners het vertrouwen in hun bestuur verliezen en het draagvlak voor beslissingen afneemt. Ook wij hebben daar in onze gemeente voorbeelden van gezien. Er is behoefte aan meer invloed vanuit de burger en een meer directe vorm van democratie, als aanvulling op de representatieve democratie die we nu kennen. Gezien de lage opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen, denk ik dat Van de Donk gelijk heeft.

Hij pleit voor een toekomstagenda voor het opnieuw verbinden van politieke en maatschappelijke vormen van de lokale democratie

Wil het lokaal bestuur de grote maatschappelijke vraagstukken de komende jaren slagvaardig oplossen dan zal de lokale samenleving met zijn verschillen, kracht en kansen het vertrekpunt moeten worden voor overheidsbeleid. Gemeenten moeten veel meer aansluiten bij de maatschappelijke problemen van hun eigen inwoners. Als Stichtse Vecht hebben we op dit punt al mooie stappen gezet met onze gebiedsgerichte aanpak, maar we hebben nog een flinke weg te gaan.

Dames en heren,

U ziet dat een toekomstgericht lokaal bestuur vraagt om meer dan het zorgen voor goede verhoudingen bin­nen het gemeentehuis. De blik moet breder zijn dan die op de politieke democratie, en onze tijd vraagt meer dan ooit om nieuwe verbindingen tussen politieke en steeds meer verschillende vormen van maat­schappelijke democratie. Dat vraagt om een meervoudige benadering, ook van de democratie zelf. Kortom, dit vraagt om minder politiek en meer democratie.

Dat vraagt ook om een zelfbewuste ambtelijke organisatie die zich meer en meer ten dienste stelt van de inwoners van onze gemeente. Wij mogen ons als bestuur gelukkig prijzen met heel veel goede medewerkers die bereid zijn die uitdaging op te pakken.

Minder politiek en meer democratie een mooi thema voor Stichtse Vecht in het komende jaar. Ik zie het als mijn rol als burgemeester om het college en de raad daarbij te ondersteunen. Want zeg nou zelf, de V&D van de samenleving dat wil niemand tegenwoordig meer worden

Dames en heren,

Ik ga nu afsluiten. Mijn collega Pieter de Groene opent zo het gemeentekantoor. U kunt zich

laten rondleiden. U herkent de gidsen aan hun kleurige hesjes. Ook kunt u zich laten rondleiden in het gerestaureerde Goudestein en het Vechtstreekmuseum dat vandaag speciaal voor u haar deuren heeft geopend. Vergeet u bij de rondleiding door Goudestein niet om even te vragen naar de gedeelde kamer van de wethouders Van Dort en Van der Horst. De inrichting van deze kamers is tot stand gekomen in goede samenwerking met de kringloopwinkel en is daarmee naar mijn mening een van de meest bijzondere kamers van Goudestein geworden.

Laat u verrassen, ik wens u een fijne Midzomerbijeenkomst en een hele goede en fijne vakantie toe! De achterblijvers zowel in als buiten het gemeentehuis dank ik op voorhand voor het feit dat ze de samenleving draaiende houden zolang de rest in de zon ligt.