Dubbel

Als vervanger van voormalig collega John Steegh was ik vanmorgen aanwezig bij de stuurgroep RijnGouwelijn. In deze stuurgroep hebben naast alle gemeenten waar de RijnGouwelijn straks door moet komen, ook de Provincie, de regio's, de Kamer van Koophandel, Rijkswaterstaat en Prorail zitting. Voor mij was het geen onbekende omgeving, al in 2005 maakte ik, toen als regiobestuurder Verkeer & Vervoer (en pro RGL), deel uit van deze stuurgroep.

Uit respect voor de verkiezingsuitslag had ik me voorgenomen om me buitengewoon terughoudend op te stellen. De Leidse inzet op dit dossier moet immers in de nu lopende coalitieonderhandelingen opnieuw worden vastgesteld. Dat neemt niet weg dat de andere aanwezigen wel vooral over de nieuwe Leidse werkelijkheid wilde praten.

De aanwezige vertegenwoordigers van de tien betrokken gemeenten vroegen zich af hoe Leiden in strijd met de getekende overeenkomst dwars kan gaan liggen bij een project waar 10 gemeenteraden (inclusief Leiden), de provinciale staten en onlangs ook de 2e kamer democratische besluiten hebben genomen. Bovendien, zo stelden zij, is er voor dit project als gevolg van deze besluiten al een forse hoeveelheid gemeenschapsgeld uitgegeven, het kan toch niet zo zijn dat de hele regio als gevolg van niet meewerken door Leiden met de rekening blijft zitten. De toon was duidelijk gezet en ik kon niets anders doen dan incasseren en wijzen op de democratische realiteit in de stad.

In ieder geval werd duidelijk dat er brede steun was voor de uitspraken van gedeputeerde Asje van Dijk die vanmorgen in het Leidsch Dagblad nog eens liet blijken dat Leiden niet meer onder de gemaakte afspraken uit kan. Een aantal sprekers drong aan op meer actie van de provincie, waarbij men liet weten dat het Breestraattracé wat hen betreft opnieuw uit de kast gehaald mocht worden.

De rest van de vergadering ging vooral over het lopende aanbestedingsproces dat momenteel in de dialoogfase zit. De provincie zit in dit kader al met vier vervoerders om de tafel om de aanbesteding nader te specificeren. Nog dit jaar moet dit leiden tot een definitieve aanbesteding. Men heeft haast omdat het traject van Gouda naar Alphen al vanaf 2012 moet zijn aanbesteed. Het deel door Leiden gaat dan in dezelfde aanbesteding mee. Het proces is al veel verder dan ik had verwacht.

Tenslotte is gesproken over het ontwerp van de toekomstige haltes in Leiden.

Met een buitengewoon dubbel gevoel ging ik weer terug naar Leiden. Het zal voor mij wel de laatste keer zijn geweest dat ik de gemeente in deze stuurgroep mag vertegenwoordigen. Ik ben heel benieuwd wie er de volgende keer gaat.

Tot ziens.

Informatie

Vandaag was ik aanwezig bij de persconferentie, waarin de informateur zijn advies met betrekking tot een nieuw college openbaar maakte. Op basis van dit advies kunnen PvdA, VVD, CDA en GroenLinks de komende tijd gaan onderhandelen over een nieuw collegeakkoord.

Op basis van wat ik hier op 17 oktober aan u schreef kunt u zich wellicht voorstellen dat ik ingenomen ben met het feit dat de nieuwe collegepartijen allemaal extra aandacht vragen voor de bestuurs- en politieke cultuur in Leiden. Daar ben ik het natuurlijk grondig mee eens. Ik ben benieuwd naar de uitwerking van dit voornemen.

Dat een verandering van cultuur nodig is, blijkt maar weer eens als ik in de lokale pers de reacties lees van de partijen die niet aansluiten. Het is weer van dik hout zaagt men planken. Al voor het nieuwe college kan aantreden, is de oppositie alweer aan het hakken. Daarmee gaat men volstrekt voorbij aan het feit dat het de Provincie is die er voor heeft gezorgd dat we in Leiden met een nieuwe realiteit te maken hebben. Het enige wat dit college nog kan doen, is proberen dit besluit te verzachten door een wellicht minder slecht tracé over de Hooigracht te verkennen. Indien dat een onbegaanbare weg blijkt te zijn dan is het in ieder geval niet het nieuwe college dat de RGL door de Breestraat zal aanleggen. In het vandaag gepresenteerde akkoord lees ik dat de provincie dan zelf de planontwikkeling en realisatie ter hand zal moeten nemen. Dat laatste is volgens mij een belangrijk punt. Daarmee hebben partijen in mijn ogen maximaal gedaan wat ze konden doen.

Tot ziens.

Val

Gisterenavond en vanmorgen vroeg was ik getuige van de val van het college, waarvan ik zelf deel uit maakte. Het was een bijzondere en emotionele gebeurtenis. Misschien was het onnodig maar het was in ieder geval onvermijdelijk. Het feit dat ons college na het vertrek van de SP wethouders niet meer kon rekenen op een meerderheid in de gemeenteraad, betekent in democratisch opzicht nu eenmaal dat het college valt. Zo zijn de regels en daar heb je je als bestuurder aan te houden. Mij hoort u hier dus niet meer over.

Waar ik me meer zorgen over maak, is de inhoud van het debat dat gisterenavond voorafging aan de vaststelling dat het college was gevallen. Met ongekend harde bewoordingen maakte een aantal partijen in de raad korte metten met de nog overgebleven leden van het college. De meest afschuwelijke en onparlementaire bewoordingen vlogen door de raadzaal. Het leek wel of de zittende collegeleden persoonlijk alle schuld kregen van de scherpe tegenstellingen die in de Leidse raad zijn ontstaan rondom het onderwerp RijnGouwelijn. Er waren momenten dat ik het debat als een publieke vernedering ervoer. Het werd een debat dat een grote stad als Leiden onwaardig was. Normen en waarden waarover ik onlangs nog schreef waren heel ver te zoeken.

De wethouders van dit college maken geen deel uit van de gemeenteraad. Op verzoek van een meerderheid van de gemeenteraad hebben zij bijna allemaal elders hun loopbaan onderbroken om te werken voor de stad en haar inwoners. Ik heb gezien hoe alle collega's zich de afgelopen 18 maanden uit de naad hebben gewerkt voor de belangen van de stad. En met alle collega's bedoel ik ook de inmiddels vertrokken SP wethouders. Ik heb ervaren met welke inzet, energie en integriteit zij hun werk voor de stad hebben gedaan. Daarbij altijd aan het werk om besluiten van een meerderheid van de gemeenteraad uit te voeren. Deze mensen verdienen het op geen enkele manier om zo te worden weggezet.

Dat dit toch is gebeurd, heeft mijns inziens te maken met de politieke cultuur in de stad. Dat is dezelfde cultuur waarin partijen die hun standpunt aanpassen om tot een democratisch besluit te komen, steevast door hun collega raadsleden als 'draaiers' te kijk worden gezet. Een cultuur die meer gericht is op het veroorzaken van tegenstellingen dan het gezamenlijk dienen van de belangen van de inwoners. Een cultuur waar het woord 'vertrouwen' langzaam aan waarde en kracht heeft verloren.

Op 15 mei jl. heeft ons college de bestuurscultuur in de stad indringend aan de orde gesteld. Sinds die tijd hebben we hard gewerkt aan oplossingen voor dit vraagstuk. Binnen enkele weken presenteren we de resultaten aan de raad. Dit moment markeert voor ons het begin van de door iedereen gewenste verandering van onze bestuurscultuur.

Het probleem dat rond dit debat naar buiten kwam, kan het college niet oplossen. Dit probleem heeft alles te maken met de politieke cultuur in onze stad. Alleen de gezamenlijke partijen in de gemeenteraad hebben het in hun macht om hierin verandering te brengen. Dat zou dan wat mij betreft het enige positieve kunnen zijn dat het debat tot gevolg heeft gehad. Ik hoop echt dat partijen zich na vanavond herpakken en de handen ineen slaan om ook met deze cultuur voorgoed af te rekenen.

De komende weken gaan partijen aan de gang om een nieuw college te formeren. Of daarin voor mij persoonlijk nog een plaats is, weet ik natuurlijk niet. Als ik dat verzoek mocht krijgen, dan is voor mij in ieder geval van belang hoe partijen de wens naar een verandering van bestaande politieke cultuur serieus wensen te nemen. Ik zie wel hoe het loopt. De komende tijd ga ik samen met mijn collega's op de winkel passen.

Tot ziens.

Persbericht

De fracties van de coalitiepartijen hebben vandaag overleg gehad over de impasse die ontstaan is na het afwijzen van het trace van de RijnGouweLijn door de Leidse kiezer en de opstelling van de Provincie daarover. De vier coalitiefracties (ChristenUnie, GroenLinks, SP en PvdA) vinden dat het college in onderhandeling moet blijven met de Provincie. Het eindresultaat wordt vervolgens door de vier fracties gewogen.

Tot ziens!