Vanuit de gedachte dat het nieuwe land ook een eigen energievoorziening moest hebben, is al in 1962 begonnen met bouw van een energiecentrale op het kunstmatige eiland aan de IJsselmeerdijk in Lelystad. De centrales die toen werden gebouwd zijn inmiddels al lang verdwenen. De huidige centrales dragen de nummers 4 en 5.
Mijn bezoek aan de centrale begon vanmorgen met een uitgebreide veiligheidsinstructie en een bijbehorende schriftelijke test. Die test moet elke bezoeker maken alvorens toegang tot het complex te krijgen. Veiligheid is alles in deze centrale en dat begrijp ik achteraf heel goed. Ondanks de enorme machines en de grote vermogens heeft de machine ook wel iets weg van een kwetsbaar Zwitsers uurwerk. Ruim 50 medewerkers zorgen er steeds voor dat hun machine in optimale conditie is om betrouwbaar te kunnen leveren aan het Nederlandse hoogspanningsnet.
Na de veiligheidscheck mocht ik plaats nemen achter de bediening van de centrale. Schrik niet, in mijn geval ging het om een levensechte simulator in het opleidingsgebouw. Ik kreeg daar uitleg over de werking van de centrale en kon zien hoe het opstarten van de centrale precies in werking gaat. Het lijkt een beetje op het starten van een straalvlieguig al is de gasturbine met een lengte van zo'n 12 meter wel veel groter dan een straalmotor onder zo'n groot vliegtuig.
Met beschermende kleding aan, helm op, beschermbril op, handschoenen aan en gehoorbescherming in mocht ik naar binnen in de echte centrale. Je voelt als het ware het enorme vermogen als je de grote hallen binnenkomt. Na de rondleiding mocht ik met een onderhoudsploeg op stap met een aantal werkopdrachten. Het was een bijzondere ervaring.
Het meest bijzonder van de hele dag was misschien wel het gesprek dat ik na afloop had met de planmanager Harry Talens, de 'baas' van de centrale. Hij gaf me een uniek kijkje in de werking van de energiemarkt. Een markt waarin de prijs per minuut verandert afhankelijk van de vraag en aanbod in de markt. Een markt waar momenteel sprake is van een enorme overcapaciteit. Die is onder andere het gevolg van de grote toename van duurzame energiebronnen, dumping van Amerikaanse steenkool op de Nederlandse markt en een verminderde vraag als gevolg van de economische crisis. Die overcapaciteit is zo groot dat een gloednieuwe gascentrale van Nuon in de Eemshaven met een vermogen van 1200 megawatt uit productie is genomen. Het geïnvesteerd vermogen in die centrale is 1 miljard euro. Een bizar gevolg van marktwerking en overheidsbeleid t.a.v. duurzame energiebronnen. De vraag is hoelang de energieproductiebedrijven de verliezen die daarvan het gevolg zijn kunnen blijven dragen en wanneer dit tot gevolg heeft dat de energielevering in gevaar komt. Anders dan ik verwacht had heeft de 'BV Nederland' geen bindende afspraken gemaakt met de productiebedrijven en dus kan men vrijblijvend de productie verminderen bij een stijgende vraag.
Dat maakt het management van de Maximacentrale tot een interessant en ingewikkeld vraagstuk. Wanneer je de opbrengst per KWH steeds vaker onder de kostprijs ziet zakken, moet je creatief zijn om toch een gezonde bedrijfsvoering te kunnen garanderen. Dat lijkt tot nu toe overigens heel goed te lukken.
Mijn stagedag in de Maxima centrale roept bij mij vooral de vraag op waarom wij in Nederland wel praten over systeembanken die vanwege het maatschappelijk belang niet om mogen vallen, maar zoiets niet kennen voor de energievoorziening. Het zou mij helemaal niets verbazen wanneer Jeroen Dijsselbloem binnen 10 jaar vitale onderdelen van onze energieproductie met belastinggeld op moet kopen.
Morgen alweer mijn laatste zomerstage van dit jaar. Dan ga ik samen met de mensen van Landschapsbeheer Flevoland bevers tellen.
Tot ziens.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten